wtorek, 14 lutego 2017

otwarty umysł - opowiadanie lekko surrealistyczne

Tego dnia męczyła go bezsenność. Rolował więc łóżko wzdłuż i wszerz, ponieważ jednak nie było ono ciastem, niczego nie osiągnął poza podkrążonymi oczyma i bólem w plecach. Myśli krążyły wokół jego głowy jak oszalałe. Zupełnie jakby chciały odbyć jakiś dziki taniec, a on nie miał sił ich powstrzymać i tylko obserwował w milczeniu to kołowanie, te ciągłe zmiany tematu, ową feerię obrazów wyjętą wprost z płócien impresjonistów. I nagle zrozumiał, że tak naprawdę już od dawna nie panował nad niczym, że niemal każda rzecz, która dotyczyła jego osoby przychodziła przypadkiem i równie przypadkowo znikała. Zupełnie jakby nie on posiadał własną głowę, jakby nie on kierował swoimi krokami tylko był ktoś jeszcze, kto miał dostęp do tych wszystkich neuronowych połączeń odpowiedzialnych za Decyzje.

Usiadł na łóżku i już chciał dotknąć swojej rozedrganej, brzęczącej głowy, kiedy coś chwyciło go za rękę i cofnęło tę zbyt ciekawą wszystkiego dłoń. I kiedy potem zobaczył kilka sinych punkcików na swoim nadgarstku, nie był wcale zdziwiony. Wzruszył tylko ramionami z pewną rezygnacją, bo przecież nie ma sensu bunt przeciwko rzeczywistości.

Ubrał się ciepło. Szalik owinął jego szczupłą szyję jakby chciał uzupełnić brak szerokiego karku. Na głowę nacisnął wełnianą czapkę, jedną z tych wykonanych ręcznie na drutach przez kogoś kto poza dobrymi intencjami nie posiada niczego więcej, a już na pewno zdolności. Wydmuchał nos (który na w razie czego, gdyby na dworze było jednak bardzo zimno, zaczął przybierać barwę zachodzącego słońca), a potem wyszedł z mieszkania. Skrzypiące, drewniane schody odprowadzały mężczyznę na sam parter i przez chwilę miał wrażenie własnej wyjątkowości – jakby każda deska, każdy sęk pragnął zatrzymać go jak najdłużej przy sobie. A potem wyszedł na dwór. Miasto, które nigdy nie mrużyło oczu, jakby sen dotyczył wszystkich poza nim samym, rezonowało brzdękiem tramwajów i piskiem hamujących opon. Mężczyzna westchnął ciężko, a potem ruszył przed siebie. Nie musiał nawet patrzeć dokąd zmierza. Każdego dnia od piętnastu lat wychodził o szóstej rano i szedł w tym samym kierunku. I chociaż okoliczne domy ulegały pewnym korektom, gdyż każdy zarządca Miasta miał swoje ulubione kolory, którymi lubił karmić mury, nic poza tym się nie zmieniło. „Wszystko jest takie samo”, powiedział niemal głośno mężczyzna, być może ulegając pragnieniu, by poczęstować innych swoim spostrzeżeniem i wówczas jego noga chlupnęła prosto w kałużę. Rdzawa, mętna woda liznęła czarny but z plaskiem, a może nawet z zachwytem i dlatego nie poczuł do niej żalu tylko szepnął: „Smacznego” i poszedł dalej.

Pod za dużą kurtkę mężczyzny ze złośliwym świstem wdzierał się wiatr. Przez chwilę próbował zapanować nad trzepotem materiału (wygląd nadętego żagla z miejscu brzucha nie sprawiał mu przyjemności), ale i z tego zrezygnował. „Nic nie poradzę”, mruknął i człapał dalej szarą, pozbawioną konturów i barw ulicą. Inni, podobni do niego, lub całkiem do niego niepodobni przechodnie, mijali go w milczeniu, bez jakichkolwiek oznak zainteresowania. Niejednokrotnie musiał uskakiwać w ostatniej chwili przed jakąś damską parasolką, którą wymachiwała nieostrożna kobieta lub przed barczystym mężczyzną, który zajmował prawie całą szerokość chodnika i nie miał zamiaru ustąpić miejsca. Patrzył wówczas z pewną zazdrością na szerokie ramiona i górującą nad innymi sylwetkę, ale potem zaczynał kręcić głową, bo przecież nie miało sensu marzyć o nieosiągalnym.

- Możesz mieć co tylko zechcesz. Dlaczego nie korzystasz z okazji? Przecież twój umysł wyraźnie się otwiera. Zacznij wreszcie marzyć – posłyszał cichy głos. Ulica była jednak pusta. Nikt nie przechodził, żadne zwierzę nie biegło, ani ptak nie przelatywał nad głową mężczyzny. Więc kto mógł powiedzieć coś takiego? Kazimierz przystanął i na chwilę zamknął oczy. A jeżeli to prawda? Co by było, gdyby nasze myśli stwarzały rzeczywistość? Już jakiś czas temu czytał teorię przyczynowości oraz wpływu wyobraźni na świat realny, a teraz wyraźnie posłyszał Głos, owo wołanie czy może wezwanie do działania i poczuł ruch domina w swojej głowie. Jakby Myśl, która wcześniej należała tylko do niego zyskała bardziej realny kształt i nie była już tylko majakiem, bezcielesną zjawą, a czymś zgoła innym, niemal namacalnym.

- Trzy sekundy spóźnienia – powiedziała sekretarka wygiąwszy usta w krzywym uśmiechu. „Może to dlatego, że ciągle zjada ogórki”, próbował tłumaczyć ją w myślach, bo przecież to była jedyna ładna dziewczyna w firmie, byłoby niefortunnie, gdyby i ona… Potrząsnął głową jak pies zrzucający z siebie krople rosy po porannym spacerze i poszedł dalej. Nigdy nie korzystał z windy, nie dlatego, że nie miał zaufania do tych wszystkich nowoczesnych wynalazków, które miały ułatwiać człowiekowi życie, po prostu lubił schody. Wspinając się w górę mógł wyraźnie poczuć pracę mięśni nóg i to go wprawiało w dobry nastrój. Mówił im, że mają go unosić i one wykonywały ten rozkaz bez protestu, bez najmniejszej skargi czy oporu.

- Proszę – powiedział oddając kurtkę w szatni. Gruba kobieta zajmowała niemal całą przestrzeń ciasnego kantorka. Wielkie ciało wciskało się pomiędzy rzędy wieszaków i gdyby nie to, iż uzbrojone było w bardzo długie ręce, szatniarka nie miałaby szans, by powiesić cokolwiek.
- Panie Kaziu, chyba ostatnio znowu mi przybyło – powiedziała, ale nie wyczuł w jej głosie rozpaczy, raczej dziwną dumę.
- Doprawdy? Nie zauważyłem – przyznał. - Ale może… takie rozkwitanie…
- Właśnie, właśnie – kiwnęła skwapliwie głową, czy raczej delikatnie schyliła brodę, która nie mogła opaść daleko. - Jeszcze czapka – dodała. - Ach… panie Kaziu, pogłębia się… - wyszeptała, kiedy ściągnął wełniane nakrycie myśli.
- Możliwe. Dzisiaj nie mogłem spać.
Przez chwilę milczeli. Szatniarka przybrała zbolały wyraz twarzy. Nie był jednak pewien czy to było współczucie, czy też wypracowany latami tik.
- To już pójdę. Praca czeka.
- Tak, trzeba przecież pracować, niezależnie od tego co nam się przytrafia. Ja tam panie Kaziu zawsze to każdemu powtarzam.
- Yhm – mruknął i szybko się oddalił. Wolał nie pokazywać kobiecie swoich myśli, a te już stały w dokach startowych niczym rozjuszone, rozgrzane przed wyścigiem konie.

- Pan zawsze miał bardzo otwarty umysł, teraz widać to jeszcze wyraźniej – Prezes klasnął w dłonie. - Mówiłem wszystkim, że ocenianie po okładce jest błędem. Zresztą pan też samego siebie nie doceniał...
Kazimierz uniósł brwi. Myśl, że to Basia, szatniarka doniosła Prezesowi pojawiła się nad jego głową, a potem pękła niczym bańka wykonana ze zbyt dużej ilości mydła.
- Tak, ma pan rację. Dowiedziałem się od naszej Basieńki i szybko tu przyszedłem dla pewności… Nie ma pan pojęcia jaki jestem zachwycony.
Rzeczywiście. Prezes cały promieniał, podskakiwał, zacierał ręce i być może zacząłby tańczyć, gdyby nie to, iż boks, w którym pracował Kazimierz był tak wąski, iż poza biurkiem i krzesłem niewiele pozostawało miejsca na cokolwiek.
- Przeniesiemy pana do bardziej przestronnego biura – powiedział Prezes z uśmiechem.
- Dziękuję – wyszeptał Kazimierz. - Od lat czekałem…
- Może gdzieś bliżej mnie, jestem ciekaw pracy pańskiego umysłu! Takie wydarzenie i to u mnie w firmie! Doprawdy, Kaziu, mogę do ciebie się zwracać po imieniu, prawda? Teraz kiedy jesteś tak otwarty… Przecież to oczywiste, iż Firma pomogła tobie w tym procesie. Doskonale, nasze notowania pójdą z pewnością w górę. Kto by pomyślał… - perorował gestykulując żywo rękoma, także Kazimierz raz po raz musiał się uchylać przed jakimś zbyt zamaszystym gestem.
- Za chwilę przyślę sekretarkę, która pomoże ci przetransportować się w nowe miejsce. Pomyśl ile dobrego zdziałasz dla Firmy! Jestem z ciebie dumny – zakończył swoją mowę Prezes i zaczął zbliżać swoje szerokie usta ku czołu Kazimierza w geście ojcowskiego pocałunku, ale nagle zrezygnował, zawrócił w połowie drogi i tylko zacisnął pieść, którą potrząsnął w górze na znak zwycięstwa, parcia w górę, rozwoju.


- Proszę za mną – powiedziała kobieta o wyglądzie porcelanowej lalki. Widać, że zabroniono jej patrzeć na głowę Kazimierza i cały czas unikała kontaktu wzrokowego. Mężczyzna spakował do teczki te kilka dokumentów, które leżały na biurku oraz ramkę ze zdjęciem przedstawiającym jakąś uśmiechniętą kobietę, której nigdy nie widział i nie miał pojęcia, kim była, ale w Firmie był nakaz trzymania czegoś osobistego na biurku, więc i on był zmuszony coś przynieść.
- Pańska żona? - zapytała sekretarka i nie czekając na odpowiedź zaczęła iść w stronę nowego biura.
- Nie… - wyszeptał nieśmiało i szybko zmienił temat swoich myśli, byle tylko nie wydało się, iż od wielu lat był samotny i prócz bezpańskiego kota, który raz po raz przychodził do jego mieszkania, tak naprawdę nikt go nie odwiedzał.

Nigdy nie był w tej części Firmy. Korytarze były tu szerokie niczym aleje w parku, na ścianach zawieszono obrazy, a za szklanymi drzwiami pomieszczeń widać było uśmiechniętych ludzi, którzy pochyleni nad swoją pracą usiłowali rozwiązać jakiś problem. Wszystkie myśli biegały tu wolno, nieskrępowane żadnymi normami i tylko raz po raz któraś z nich uderzała o szklaną ścianę, po czym znikała bez żalu o tak gwałtowny koniec.
- Czy wszyscy oni…? - zapytał sekretarkę, która skinęła głową, że owszem, właśnie tutaj ludzie z otwartymi umysłami mają szansę na rozwój.
Kazimierz poczuł, że i w nim wzbiera dziwne zadowolenie. Niewątpliwie obecność tylu radosnych osób sprzyjało poprawie nastroju. W końcu dotarli do drzwi, na których sekretarka musiała już wcześniej przyczepić tabliczkę z napisem: „Kazimierz P.”, co mile połechtało próżność Kazimierza, tę samą próżność, o której istnieniu w ogóle nie widział, aż do dnia dzisiejszego.
- Będzie tu panu wygodnie – powiedziała i pchnęła drzwi.
Pokój był naprawdę przestronny. Wszystko w nim było okazałe i wielkie, zupełnie jakby duże gabaryty czekały na równie wielkie i wspaniałe pomysły.
- Panie Atanazy, a pan co tutaj jeszcze robi? - sekretarka nie kryła swojego oburzenia na widok niewielkiego, chudego mężczyzny, który stał przy oknie i poruszał nerwowo ramionami.
- Dawałem z siebie wszystko… Każdą swoją myśl, każdy pomysł poświęciłem tej firmie, a wy mnie teraz… ach… przecież to niegodziwe – powiedział mężczyzna i zaniósł się szlochem.
- Proszę wybaczyć, panie Kazimierzu, to dość niefortunne – powiedziała sekretarka, którą najwidoczniej w ogóle nie obchodził płacz Atanazego. - Zaraz zawołam sprzątaczkę, żeby wyczyściła pańskie biuro.
Szloch stawał się coraz bardziej intensywny. Wielkie krople spadały na podłogę, tak że wkrótce wokół nóg płaczącego mężczyzny zaczęła tworzyć się kałuża, która z każdą chwilą powiększała swoje gabaryty.
- Przyślijcie C8 do pokoju numer 130 – powiedziała sekretarka do słuchawki. - To nie potrwa długo – rzekła z uśmiechem w stronę Kazimierza. - Może pan w tym czasie ściągnąć ubrania, w szafie obok wiszą garnitury, bluzy, dresy, a nawet hawajskie koszule, ale jeżeli woli pan pracować nago to nie ma problemu. Nic nie może krępować pańskiego umysłu, to by zaszkodziło Firmie…

Kazimierz podszedł do szafy. Nigdy dotąd nie przywiązywał wagi do tego co ma na sobie. A może to był błąd? Być może stój ma wpływ na myśli. Skoro jesteśmy tym co jemy, to może też jesteśmy tym w czym tkwimy? Jak aktorzy na scenie, którym scenografia i choreografia pomaga wczuć się w rolę? Wyciągnął przed siebie rękę. Jego dłoń wyczuła przyjemną w dotyku tkaninę. Każde z ubrań uszyte było z widoczną precyzją, każde idealnie dopasowane do jego wzrostu i sylwetki.
- Niech pan tego nie robi – posłyszał za swoimi plecami cichy i piskliwy głos Atanazego. - To pana zniszczy…
- Bardzo mi przykro, że pana zwolnili – powiedział Kazimierz i spojrzał w mizerną twarz małego mężczyzny.
- Zwalniają? Ależ skąd! Oni mnie przenoszą. Wyciągnęli ze mnie wszystko, każdy pomysł, każdą genialną myśl… I kiedy już zabrali słomkę, przez którą tak ochoczo ssali postanowili, że te resztki, te nędzne ochłapy, które zostały na samym dnie, też się mogą przydać! Więc mnie przenoszą…
- Więc nie ma nad czym rozpaczać, skoro tylko…
- Pan niczego nie rozumie! – Atanazy wskoczył na biurko, by choć przez chwilę zyskać bardziej poważny wzrost – Te wszystkie ubrania należały do mnie, byłem panem i byłem równie naiwny sądząc, iż spotkał mnie zaszczyt! Ach, tak… upajałem się własnym umysłem, tymi wszystkimi cholernymi myślami, które mogły swobodnie biegać jak małe, głupie koniki… całkiem prawdziwe, takie obrzydliwie prawdziwe koniki, ogiery, klacze… - mężczyzna wyrzucał z siebie zdania z prędkością, która była tak zdumiewająca, iż Kazimierz musiał usiać na ziemi, żeby przypadkiem niektóre ze słów nie uderzyły w niego zbyt mocno. - A teraz, kiedy już wszystko stracone zamienią mnie w zwykłego szczura Albo gorzej!Bo czy człowiek, który tak mocno skurczył się w sobie może być jeszcze pożyteczny? - po tych słowach mężczyzna usiadł na ziemi, chwycił między dłonie swoją niewielką głowę jakby pragnął powstrzymać ją przed czymś nieuchronnym, a ponieważ na nic zdały się jego chęci zaczął jeszcze mocniej lamentować i szlochać, tak że po chwili cały był jednym wielkim płaczem.

- Pan chyba trochę przesadza – powiedział Kazimierz zbyt cicho, by mały człowieczek mógł go usłyszeć i dodałby może parę głośniejszych słów o intensywnym, pocieszającym aromacie, ale w tym momencie do pokoju weszła grupa sprzątaczy z szerokimi miotłami.
- Sio! - powiedział jeden z nich.
- Sio! - zawtórował mu drugi.
Atanazy zeskoczył ze stołu i zaczął biegać po pomieszczeniu szukając schronienia to pod biurkiem, to za drzwiami szafy, ale wszędzie dosięgały go szerokie ramiona miotły. W końcu sprzątaczom udało się skierować mężczyznę na korytarz. W pomieszczeniu zapanowała cisza.

Kałuża łez wysychała pod oknem i po chwili nie było już po niej śladu. Kazimierz usiadł na przyjemnie miękkim fotelu i poczuł, że ta miękkość siedzenia odciąża też jego głowę. Zupełnie jakby fotel masował nie tylko plecy, ale i myśli.
- Proszę się zrelaksować – powiedziała sekretarka, która wyrosła obok mężczyzny, a może stała już tak od dawna? Może wcale nie opuściła pomieszczenia na czas tego całego wariactwa wokół Atanazego? - Mogę oczywiście panu pomóc… jestem jak najbardziej do pańskiej dyspozycji – powiedziała i uniosła do góry spódnicę odsłaniając przed Kazimierzem swoje kobiece urokliwości.
- Takie otwarte umysły jak Pański zasługują na wszystko czego zapragną – dodała i po raz pierwszy spojrzała Kazimierzowi w oczy. Mężczyzna poczuł jak jego czaszka, która i tak miała już potężną dziurę pośrodku rozszerza się jeszcze mocniej. Każdy pomysł, każda Idea mogła teraz swobodnie wyskoczyć z jego głowy. Nie było już ciasnego sklepienia utrzymującego myśli w ryzach. Nieskrępowana wyobraźnia i kreatywność miały teraz tyle przestrzeni, ile tylko jest potrzebne do tego, by się rozwijać.
- O mój Boże – wyszeptał mężczyzna, który wcale nie był wierzący i zrozumiał, że to co mówił Atanazy było prawdą. Wyssą z niego wszystko – wszystko co ma w sobie, każdą nawet najbardziej idiotyczną myśl, będą mogli zobaczyć i zabrać, a potem, kiedy nagle zabraknie mu pomysłów, a jego umysł znowu zacznie się zamykać, wyrzucą bez żalu. „Jak śmieć, szczura, mysz, kreta...”. Ale zanim to nastąpi będzie mógł doświadczyć każdej przyjemności, każdej zachcianki, o której nawet nie miał pojęcia, że może być warta uwagi. I chociaż wewnętrzny rozsądek stanął w rozkroku gotowy do zadania ciosu tym wszystkim pokusom i możliwościom, Kazimierz pokręcił tylko głową. W końcu poza samym sobą i tak nie miał więcej do stracenia.

szkic do opowiadania otwarty umysł
otwarty umysł szkic Painter

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz